Fırsatlara Açılan Yolda Gezici Kütüphaneler

Odabaş, Hüseyin . Fırsatlara Açılan Yolda Gezici Kütüphaneler., 2019 In: Bilgi Merkezleri: Kütüphaneler – Arşivler – Müzeler. Hiperyayın, pp. 126-172. [Book chapter]

[img]
Preview
Text
6.pdf

Download (11MB) | Preview

English abstract

Mobile libraries, which are generally organized under the umbrella of a public library, are a type of library that provides services provided by public libraries by transporting them to pre-determined stations on a suitable vehicle. The mobile library services that were previously implemented on passenger animals were provided mostly by motor vehicles. Today, mobile library vehicles, which are generally created by redesigning transportation vehicles such as buses, minibuses and van vehicles in a convenient way to library services, have their own unique features. Mobile library services are mostly designed for special groups such as space addicts, patients, freaks, distressers, and low-income groups who cannot benefit from established libraries. In addition, they serve all public library user groups in accordance with the demographic structure of the settlement. In recent years, the services provided in mobile libraries are being enriched in parallel with the innovative approaches implemented in public libraries. In the study, the definition of bookmobile, characteristics, types, history, after the elements and forms of organization issues discussed today, are given information about the current situation in the world and in Turkey.

Turkish abstract

Genellikle halk kütüphanesi çatısı altında örgütlenen gezici kütüphaneler, halk kütüphanelerince verilmekte olan hizmetleri uygun bir araç üzerinde önceden belirlenen istasyonlara taşımak suretiyle veren kütüphane türüdür. Önceleri binek hayvanları üzerinde hayata geçirilen gezici kütüphane hizmetleri, daha sonra çoğunlukla motorlu kara taşıtları aracılığıyla verilmiştir. Günümüzde genellikle otobüs, minibüs ve panelvan gibi taşıma araçlarının kütüphane hizmetlerine elverişli biçimde yeniden tasarlanmasıyla oluşturulan gezici kütüphane araçlarında, verilen hizmetlerin kendine özgü özellikleri bulunmaktadır. Gezici kütüphane hizmetleri çoğunlukla yerleşik kütüphanelerden yararlanamayan mekân bağımlıları, hastalar, düşkünler, uzaklık sorunu yaşayanlar, dar gelirliler gibi özel gruplar için tasarlanır. Bunlara ek olarak, bulunduğu yerleşim yerinin demografik yapısına uygun olarak halk kütüphanesi kullanıcı gruplarının tamamına da hizmet verirler. Son yıllarda gezici kütüphanelerde verilen hizmetler halk kütüphanelerinde yaşama geçirilen yenilikçi yaklaşımlara paralel olarak zenginleştirilmeye çalışılmaktadır. Çalışmada, gezici kütüphanelerin tanımı, özellikleri, türleri, tarihi gelişimi, unsurları ve örgütlenme biçimleri konuları irdelendikten sonra, günümüzde dünyada ve Türkiye’de mevcut durumu hakkında bilgiler verilmektedir.

Item type: Book chapter
Keywords: mobil libraries, bookmobiles
Subjects: D. Libraries as physical collections. > DC. Public libraries.
D. Libraries as physical collections. > DH. Special libraries.
Depositing user: Hüseyin Odabaş
Date deposited: 22 Dec 2019 16:00
Last modified: 22 Dec 2019 16:00
URI: http://hdl.handle.net/10760/39317

References

Ahcı, A. (2007). Balıkesir Halkevinin Türk modernleşmesi yönündeki faaliyetleri (1933-1951). 8 Aralık 2018 tarihinde https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden erişildi.

Bamkin, M. R. (2012). The promotion of reading on children’s mobile libraries in the United Kingdom. 8 Aralık 2018 tarihinde Loughborough University Institutional Repository veri tabanından erişildi.

Bashaw, D. (2010). On the road again: a look at bookmobiles, then and now. Children and Libraries, 8(1), 32-35.

Başaran, M. (2018). Ülkemizde gezici kütüphane hizmetleri, Avrasya Bilgi (9), 37-38.

Berker, M. (2009). At sırtında kütüphane. 15 Ocak 2019 tarihinde https://slideplayer.biz.tr/slide/1887016/ adresinden erişildi.

Bikos, G. ve Papadimitriou, P. (2018). Mobile libraries: Defining the phenomenon. International Journal of Library and Information Science, 10(3), 35-40.

Children’s Bookmobile. (2014). Louisville Free Public Library. 19 Ocak 2019 tarihinde http://www.lfpl.org/bookmobile.htm adresinden erişildi.

Dewey, J. (1939). Türkiye Maarifi hakkında rapor. Ankara: Maarif Vekilliği. 15 Aralık 2018 tarihinde https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/bitstream/handle/11543/928/197000571.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden erişildi.

132

Dixon, A. R. (2006). Feasibility and options in bookmobiles and mobile libraries in rural areas: A Case study approach using Alaska’s experience. Bookmobile and Outreach Services, 9(2), 17-58.

Dyson, I. (1990). Mobile libraries in rural areas, with special reference to CLWYD. Library Management, 11(2), 15-32.

Elyria Library on Twitter. (2019).Twitter. 29 Ocak 2019 tarihinde https://twitter.com/ElyriaLibrary/status/1023210278828339200 adresinden erişildi.

Ersoy, O. (1998a). Gezici kütüphaneler I. Kütüphaneciliğimizde 40 Yıl içinde (ss. 46-59). D. Atılgan (Ed.). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.

Ersoy, O. (1998b). Gezici kütüphaneler II. Kütüphaneciliğimizde 40 yıl içinde (ss. 60-71). D. Atılgan (Ed.). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.

Fibhaber. (2017, 4 Şubat). “Eşekli kütüphaneci” Mustafa Güzelgöz Kennedy’den ödül almıştı. 11 Aralık 2018 tarihinde http://www.fibhaber.com/. 14 Ocak 2019 tarihinde http://www.fibhaber.com/nevsehir/esekli-kutuphaneci-mustafa-guzelgoz-kennedy-den-odul-almisti-h63649.html adresinden erişildi.

Fiore, S. (2016). Pop-Up Perfection: Staging a pop-up library. Public Libraries Online. 12 Ocak 2019 tarihinde http://publiclibrariesonline.org/2016/09/pop-up-perfection-staging-a-pop-up-library/ adresinden erişildi.

Flood, A. (2016, 16 Ağustos). Library use in England fell dramatically over last decade, figures show. The Guardian. 22 Ocak 2019 tarihinde https://www.theguardian.com/books/2016/aug/16/library-use-in-england-fell-dramatically-over-last-decade-figures-show adresinden erişildi.

Gazeta, R. ve Skorondaeva, A. (2016, 9 Aralık). Mobile libraries now available in Moscow railway stations. 29 Aralık 2018 tarihinde https://www.rbth.com/arts/literature/2016/12/09/mobile-libraries-now-available-in-moscow-railway-stations_655021 adresinden erişildi.

Gezici kütüphane. (2017, 27 Kasım).İncivak Cevdet İnci Eğitim Vakfı. 8 Şubat 2019 tarihinde

133

http://www.incivak.com/duyurular/3/duyurular/1059/gezici-kutuphane.aspx adresinden erişildi.

Gezici kütüphane Bornova’da. (2016, 23 Temmuz). Hürriyet. 8 Şubat 2019 tarihinde http://www.hurriyet.com.tr/ege/gezici-kutuphane-bornovada-40165301 adresinden erişildi.

Hickman, L. (2010, 7 Nisan). Is the mobile library dead? The Guardian. 6 Ocak 2019 tarihinde https://www.theguardian.com/books/2010/apr/07/mobile-libraries adresinden erişildi.

Horrigan, J. B. (2016, 9 Eylül). Libraries 2016. Pew Research Center. 6 Şubat 2019 tarihinde http://www.pewinternet.org/2016/09/09/library-usage-and-engagement/ adresinden erişildi.

Horrocks, S. H. ve Hargreaves, J. A. (1961). Bookmobile operations over the World. In Library Trends, 9(3). 1 Ocak 2019 tarihinde https://core.ac.uk/download/pdf/4815287.pdf adresinden erişildi.

Hölscher, M. ve Sepke, C. (2010). Moving libraries: Mobile library concepts in response to the challenges regarding modern information society. Wiesbaden: Dinges & Frick.

International Librarians Network. (2015, 26 Mart). Different libraries around the world: mobile library. International Librarians Network. 2 Şubat 2019 tarihinde http://interlibnet.org/2015/03/26/different-libraries-around-the-world-mobile-library/ adresinden erişildi.

Karadeniz, Ş. (2013, 18 Kasım). Mevzuatta gezici kütüphane. Şenol Karadeniz. 5 Şubat 2019 tarihinde https://senolkaradeniz.wordpress.com/2013/11/18/mevzuatta-gezici-kutuphane/ adresinden erişildi.

Keseroğlu, H. S. (1991). Sunuş. Mustafa Güzelgöz ve eşekli kütüphane içinde (ss. 5-6). H. S. Keseroğlu (Yay. Haz.). İstanbul: Türk Kütüphaneciler Derneği.

Koontz, C., Gubbin, B. ve International Federation of Library Associations and Institutions. (2010). IFLA public library service guidelines. Berlin; New York: De Gruyter Saur.

Kowalczyk, P. (2014, 16 Haziran). Reading ebooks on a phone – 5 ways to make the most of it. Ebook Friendly. 12 Ocak 2019 tarihinde

134

https://ebookfriendly.com/reading-ebooks-phone-tips/ adresinden erişildi.

Kütüphane ve Yayımlar Genel Müdürlüğü. Kütüphane Hizmet Esasları Genelgesi (2012/7) (2012). 10 Ocak 2019 tarihinde http://teftis.kulturturizm.gov.tr/TR-14009/genelgeler.html adresinden erişildi.

Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü. (2018). Gezici Kütüphane Araçları Teslimi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü. 8 Şubat 2019 tarihinde http://www.kygm.gov.tr/TR-207155/gezici-kutuphane-araclari-teslimi.html adresinden erişildi.

Lewis, K. (2014). Bike-based library services: Innovative outreach. Public Libraries Online. 27 Ocak 2019 tarihinde http://publiclibrariesonline.org/2014/10/bike-based-library-services-innovative-outreach/ adresinden erişildi.

McKisson, M. (2011, 7 Eylül). Book bike will take library for a ride. Bicycle Tucson. 3 Ocak 2019 tarihinde http://www.bicycletucson.com/news/book-bike-will-take-library-for-a-ride/9635 adresinden erişildi.

NJ Hall of Fame Mobile Museum rolls onto FDU campus. (2019). 29 Ocak 2019 tarihinde https://view2.fdu.edu/fdu-whats-new/press-releases/2015-2016/03/nj-hall-of-fame-mobile-museum-rolls-onto-fdu-campus/ adresinden erişildi.

Number of bookmobiles. (2019).StateMaster. 20 Ocak 2019 tarihinde http://www.statemaster.com/graph/edu_pub_lib_num_of_boo-education-public-libraries-number-bookmobiles adresinden erişildi.

Okul okul dolaşan gezici kütüphane: Kitap bankosu. (2017, 19 Kasım).Kayıp Rıhtım. 1 Ocak 2019 tarihinde https://kayiprihtim.com/haberler/kitap-bankosu/ adresinden erişildi.

Osmeña, T. (2019, 2 Ocak). 1st Philippine library to open 24 hours marks 286% increase in users. Good News Pilipinas. 23 Ocak 2019 tarihinde https://www.goodnewspilipinas.com/1st-philippine-library-to-open-24-hours-marks-286-increase-in-users/ adresinden erişildi.

135

Öksüzoğlu, A. F. (2016). Ankara’da Gezici Kütüphane Hizmetini Başlatan Belge. Türk Kütüphaneciliği, 30(2), 263-265.

Poulsen, A. K. (2016). Number of visits and loans on the increase. Scandinavian Library Quarterly. 8 Ocak 2019 tarihinde http://slq.nu/?article=volume-49-no-4-2016-9 adresinden erişildi.

Public Libraries Survey (PLS) Data and reports. (2016).Institute of Museum and Library Services. 20 Ocak 2019 tarihinde https://www.imls.gov/research-evaluation/data-collection/public-libraries-survey/explore-pls-data/pls-data adresinden erişildi.

Pundsack, K. (2016). Public library usage shows ten-year ıncrease. Public Libraries Online. 9 Ocak 2019 tarihinde http://publiclibrariesonline.org/2016/06/public-library-usage-shows-ten-year-increase/ adresinden erişildi.

Richmond, E. (2009). After the mobile (ss. 11-12). 1 Ocak 2019 tarihinde http://www.libraries.vic.gov.au/downloads/Collection_Management_Standards_Project/moblibbeyond.pdf adresinden erişildi.

Siitonen, L. (1992). Mobile library services as a functional unit in public library systems: The United States Context. Resource Sharing & Information Networks, 7(1), 33-65.

Stringer, I. (2010). Mobile library guidelines. IFLA professional reports. The Hague: Internat. Fed. of Library Assoc. and Inst.

Şimşek, Y. (2018, 9 Mart). Ankara’da çöp kamyonu gezici kütüphane olacak. Sputnik Türkiye. 8 Şubat 2019 tarihinde https://tr.sputniknews.com/columnists/201803091032569044-ankara-cankaya-cop-kamyonu-gezici-kutuphane/ adresinden erişildi.

The State Library of Victoria ve Libraries Victoria Network. (2009). Mobile Libraries and Beyond. 12 Ocak 2019 tarihinde http://www.libraries.vic.gov.au/downloads/Collection_Management_Standards_Project/moblibbeyond.pdf adresinden erişildi.

ThorNews. (2012, 1 Şubat). The Book Boat Epos – A Floating library. ThorNews. 12 Ocak 2019 tarihinde https://thornews.com/2012/02/01/the-book-boat-epos-a-floating-library/ adresinden erişildi.

136

van Tol, D. (2013). Train station library proves the publicity power of remarkable projects. Information Today. 19 Ocak 2019 tarihinde http://www.infotoday.com/mls/jan13/van-Tol--Train-Station-Library-Proves-the-Publicity-Power-of-Remarkable-Projects.shtml adresinden erişildi.

Want, P. (1990). The history and development of mobile libraries. Library Management, 11(2), 5-14.

What’sHerName. (2018, 8 Ocak). The Book missionary: Mary Lemist Titcomb, inventor of the bookmobile. What’shername. 11 Ocak 2019 tarihinde https://www.whatshernamepodcast.com/mary-lemist-titcomb/ adresinden erişildi.

Yılmaz, M. (2018, 9 Ekim). Çöp kamyonundan kütüphane yola çıkmaya hazır. Hürriyet. 8 Şubat 2019 tarihinde http://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/ankara/cop-kamyonundan-kutuphane-yola-cikmaya-hazir-40980907 adresinden erişildi.

Yolo, Woodland libraries unveil new book bikes. (2016, 15 Ağustos). Davis enterprise. 18 Ocak 2019 tarihinde https://www.davisenterprise.com/local-news/yolo-woodland-libraries-unveil-new-book-bikes/ adresinden erişildi.

Zübeyr Koşay, H. (1960). Kütüphanelere dair (I). Türk Kütüphaneciliği, 9(1-2), 36-40


Downloads

Downloads per month over past year

Actions (login required)

View Item View Item