Badania nad prasą polskiego ruchu ludowego - rekonesans

Nieć, Grzegorz and Kolasa, Władysław Marek Badania nad prasą polskiego ruchu ludowego - rekonesans. Gospodarka Rynek Edukacja, 2013, vol. 14, n. 2, pp. 11-21. [Journal article (Paginated)]

[img]
Preview
Text
kolasa_niec_badania_2013.pdf - Published version

Download (292kB) | Preview

English abstract

[The Analysis of the Polish People’s Movement Press – Reconnaissance] Polish people’s movement, which origins at the end of XIXth century, created and used during the decades many press titles. There were among them famous and popular titles such as „Przyjaciel Ludu”, „Gazeta Grudziądzka”, „Wyzwolenie”, „Piast”, „Gazeta Ludowa” as well as existing up to now „Zielony Sztandar”. In the period of the Polish People’s Republic there was a broad system of press and publications issued by the United People’s Party (Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, ZSL) – the party functioning in the political system at that time. Specific press titles, ideological trends and their role in the history of Polish periodical press have been subject to great scholarly interest. Many works concerning this period have been created. Annual bound volumes also serve as a significant historical source for researchers interested in the history of culture and political thought. The article aims at presenting and analyzing scholarly achievements in the field of the history of people’s movement press, which developed especially between 1956 and 1989.An effort wasmade to depictmain trends and tendencies in the research as well as some gaps and shortcomings resulting from specific and typical of the years 1945-1989 political or environmental conditions, as well as from the scope and the quality of undertaken research works.

Polish abstract

Polski ruch ludowy, który swoimi korzeniami sięga końca XIX wieku, stworzył i dysponował w ciągu dziesięcioleci wieloma tytułami prasowymi. Były wśród nich tak znane i popularne tytuły jak: „Przyjaciel Ludu”, „Gazeta Grudziądzka”, „Wyzwolenie”, „Piast”, „Gazeta Ludowa” czy, istniejący zresztą po dziś dzień, „Zielony Sztandar”. W okresie Polski Ludowej mieliśmy do czynienia wręcz z rozbudowanym systemem prasy i wydawnictw Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego – partii funkcjonującej w ówczesnym systemie politycznym. Poszczególne tytuły prasy ludowej, nurty ideowe, wreszcie ich rola w dziejach czasopiśmiennictwa polskiego są od lat obiektem zainteresowania badaczy. Powstało i powstaje szereg opracowań z tego zakresu, kolejne roczniki pism są również nieocenionymźródłemhistorycznym, służą badaczom dziejów kultury imyśli politycznej.Wartykule przedstawiono i poddano analizie całokształt dorobku naukowego w zakresie historii prasy ruchu ludowego, która w sposób szczególny rozwijała się w latach 1956-1989. Starano się wskazać główne nurty i tendencje w badaniach oraz istniejące luki i niedomagania, wynikające zarówno z określonych i charakterystycznych dla lat 1945-1989 uwarunkowań politycznych czy środowiskowych, jak też zakresu i jakości podejmowanych prac badawczych

Item type: Journal article (Paginated)
Keywords: prasoznawstwo, dzieje prasy polskiej, ruch ludowy, polska myśl polityczna, wieś, rolnictwo; press studies, history of Polish press, people’s movement, Polish political thought, village, agriculture
Subjects: E. Publishing and legal issues. > EA. Mass media.
Depositing user: Dr hab. Władysław Marek Kolasa
Date deposited: 31 Jul 2013 06:34
Last modified: 02 Oct 2014 12:27
URI: http://hdl.handle.net/10760/19817

References

A. Garlicki, Założenie tygodnika „Piast” w 1913 roku, „Rocz. Hist. Czas. Pol.”, t. 2 (1963), s. 169-184

A. Gruca, „Gwiazda Katolicka” (1890-1891) – pierwsze pismo dla ludu księdza Marcelego Dziurzyńskiego, [w:] Społeczeństwo Kultura Inteligencja. Studia historyczne ofiarowane profesor Irenie Homoli-Skąpskiej, red. E. Orman, G. Nieć, Kraków – Warszawa 2009, s. 353-365.

A. Indraszczyk, „Biuletyn Informacyjny Polskiego Stronnictwa Ludowego we Francji” w latach 1949-1952, „Rocznik Historyczny Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego”, nr 22 (2006), s. 131-147.

A. Kudłaszyk, Myśl społeczno-polityczna Bolesława Wysłoucha 1855-1937, Warszawa 1978, 203 s;

A. Paczkowski, „Tygodnik Piast” (1913-1939). Organizacja i finanse, cz. 1, „Rocz. Hist. Czas. Pol.”, 1968, z. 1, s. 125-146

A. Paczkowski, Powstanie i pierwszy okres ukazywania się „Zielonego Sztandaru” (1931-1939), naczelnego organu Stronnictwa Ludowego, „Rocz. Hist. Czas. Pol.”, 1965, z. 1, s. 158-170.

A. Paczkowski, Prasa polityczna ruchu ludowego (1893-1939). Próba sformułowania niektórych problemów badawczych, [w:] Historia prasy polskiej a kształtowanie się kultury narodowej, t. 1: Księga referatów, red. J. Skrzypek, Warszawa 1967, s. 219-234.

A. Paczkowski, Prasa polska w latach 1918-1939, Warszawa 1980, 524 s.

A. Podraza, Chłopskie organizacje i formy ich aktywności społecznej i politycznej. Próba typologii, [w:] Europa. Galicja. Regiony. Pisma historyczne, wyb., oprac. i wstęp G, Nieć, Kraków 2006

B. Golka, Prasa konspiracyjna ruchu ludowego 1939-1945, – Wyd. 2. – Warszawa 1975.

B. Kasperek, Jakub Bojko 1857-1943, Lublin 1998; J. Bojko, Gorące słowa. Wybór pism, wybór, wstęp i oprac. F. Ziejka, Kraków 2002, XXII+569+[4] s.

Cz. Brzoza, Międzywojenne dzieje tygodnika „Piast”, „Zeszyty Naukowe UJ, Prace Historyczne”, z. 125 (1998), s. 129-144.

Cz. Wycech, Wincenty Witos w świetle własnej twórczości pisarskiej, Warszawa 1966.

Czasopiśmiennictwo ludowe w Królestwie Polskim 1905-1914. „Głos Gromadzki”, „Życie Gromadzkie”, „Wieś Polska”, „Zagon”, „Siewba”, „Zaranie”, wyboru dokonał, wstępem i przypisami opatrzył W, Stankiewicz, Warszawa 1957.

D. Wawrzykowa-Wierciochowa, Wysłouchowa, Opowieść biograficzna, Warszawa 1975, 444 s.

Dziennikarstwo i polityka. Zygmunt Augustyński, Wspomnienia redaktora naczelnego „Gazety Ludowej”, Władysław Bartoszewski, Gazeta z bożej łaski. Wywiad z byłym dziennikarzem „Gazety Ludowej”, Kraków 2009.

E. Chudziński, W kręgu kultury i literatury chłopskiej 1918-1939. Z dziejów chłopskiej prasy literackiej, Warszawa 1985, 372 s.

E. Chudziński, Z dziejów chłopskiej prasy literackiej w dwudziestoleciu międzywojennym. „Wieś –Jej Pieśń”, „Nowa Wieś”, „Nurty”, „Rocznik Komisji Historycznoliterackiej / PAN. Oddział w Krakowie”, t. 13 (1975), s. 89-134.

G. Gzella, „Pisma dla ludu” pod zaborami w pierwszej połowie XIX wieku, Toruń 1994.

G. Gzella, Procesy prasowe redaktorów „Gazety Grudziądzkiej” w latach 1894-1914, Toruń 2010

I. Turowska-Barowa, Polskie czasopisma o wsi i dla wsi od XVIII w. do r. 1960. Materiały bibliograficzno-katalogowe, wstęp S. Lato, Warszawa 1963.

J. Borkowski, Młodzieżowa prasa ludowa w II Rzeczpospolitej, [w:] Tradycje i współczesność ruchu młodzieżowego. Zeszyt specjalny 2, Katowice 1982, s. 120-183

J. Czachowska, „Wieś, jej pieśń”, „Nowa wieś”, „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego”, nr 6 (1964), s. 407-434.

J. Glensk, Śląski epizod redaktora ks. Stanisława Stojałowskiego, [w:] Zapomniani. Z dziejów literatury polskiej na Śląsku, red. J. Malicki, G. Szewczyk, Katowice 1992, s. 40-65.

J. Grzybczak, Zamach majowy w prasie ludowej, „Zeszyty Prasoznawcze” 1989, nr 2, s. 13-28

J. Jarowiecki, Dzieje prasy polskiej we Lwowie do 1945 roku, Kraków – Wrocław 2008.

J. Jarowiecki, Lwowska prasa ludowa w okresie autonomii galicyjskiej, [w:] Historia, społeczeństwo, wychowanie, red. J. Maternicki, M. Hoszowska, F. Sierżęga, Rzeszów 2003, s. 352-364;

J. Jarowiecki, Lwowskie pisma dla ludu oraz prasa ludowa w okresie autonomii galicyjskiej, [w:] Kraków – Lwów. Książki – czasopisma – biblioteki XIX i XX wieku, t. 6, cz. 2, Kraków 2003, s. 89-109

J. Jarowiecki, Prasa lwowska w latach 1864-1918. Bibliografia, Kraków 2002

J. Jarowiecki, Prasa w Polsce w latach 1939-1945, [w:] Prasa polska w latach 1939-1945, red. J. Łojek, Warszawa 1980, s. 70-84.

J. Jastrzębski, Między apologią a negacją. Kultura ludowa w polemikach 1939-1948, Warszawa 1987.

J. Lutosławski, E. Kłoczowski, W.F. Rogowski, Z dziejów „Gazety Rolniczej”, [w:] Księga pamiątkowa na 75-lecie „Gazety Rolniczej” 1861-1935. Księga wsi polskiej – źródła, dzieje i kierunki jej kultury, t. 1, red. J. Lutosławski, Warszawa – Lwów, s. XIV-XXXIV.

J. Myśliński, Redaktor w sutannie i ludowy trybun. Stanisław Stojałowski, „Kwart. Hist. Prasy Pol.”, 1991, nr 3/4, s. 127-132

J. Wnęk, Czasopismo „Związek Chłopski” 1894-1908 i jego oblicze polityczno-społeczne, Kraków 2009, 366 s.

K. Sacewicz, Centralna prasa Polski Podziemnej wobec komunistów polskich 1939-1945, Warszawa 2009.

L. Biliński, Zarys rozwoju ruchu wydawniczego w Polsce Ludowej, Warszawa 1977

L.B. Paszkiewicz, „Gazeta Ludowa”. Próba walki o wolność myśli i słowa 1945-1947, z przedm. W. Bartoszewskiego, Toruń 2007, 349 s.

Ludowcy o społeczeństwie, państwie i demokracji 1939-1945. Wybór publicystyki konspiracyjnej, wstęp, wybór tekstów i oprac. K. Przybysz, Pułtusk 1999.

M. Biedrzak-Libera, „Siewba” – organ Związku Młodej Polski Ludowej, [w:] Dzieje i przyszłość polskiego ruchu ludowego, t. 1, Warszawa 2002, s. 747-760

M. Mrozowski, System medialny. Struktura i zasady działania, [w:] Dziennikarstwo i świat mediów. Nowa edycja, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Kraków 2008, s. 39-65.

P. Swacha, Polityka informacyjna Polskiego Stronnictwa Ludowego (1945-1947), Warszawa 2010, 236 s.

Papiery Bolesława i Marii Wysłouchów w zbiorach Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, oprac. R. Lutman, M. Bonarska, M. Kurkiewicz, „Ze Skarbca Kultury”, 1967, z. 19, s. 274-343

Przegląd Społeczny 1886-1887, wstęp i antologię oprac. K. Dunin-Wąsowicz, bibliogr. oprac. J. Czachowska, Wrocław 1955, 201, [2] s., [5] s. il.

R. Habielski, Polityczna historia mediów w Polsce w XX wieku, Warszawa 2007.

S. A. Kondek, Władza i wydawcy. Polityczne uwarunkowania produkcji książek w Polsce w latach 1944-1949, Warszawa 1993, s. 168 i nast.; tenże, Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948-1955, Warszawa 1999.

S. Dąbrowski, Koncepcje przebudowy Polski w programach i publicystyce ruchu ludowego 1939-1945, Warszawa 1981.

S. Giza, Ruch ludowy w prasie Polski Ludowej 1944-1967. Zagadnienia społeczno-polityczne. Materiały bibliograficzne, Warszawa 1970.

S. Lato, Koreferat do referatu A. Paczkowskiego…, [w:] Historia prasy polskiej a kształtowanie się kultury narodowej, t. 2, Warszawa 1968, s. 308.

S. Pastuszka, Karol Lewakowski. Poglądy działalność społeczno-polityczna, Warszawa 1980.

S. Pigoń, Wincenty Witos jako pisarz i mówca, [w:] S. Pigoń, Na drogach kultury ludowej. Rozprawy i studia, wyb. i oprac. T. Jodełka-Burzecki, Warszawa 1974, s. 471-520

S. Stępień, List do redakcji w sprawie recenzji Grażyny Kubickiej, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 1988, nr 2, s.129.

Siewba 1906-1908, red. J. Gmitruk, R. Szydlik, Warszawa 2010, 169 s., il.

T. Astramowicz-Leyk, Wiktor Kulerski (1865-1935). Polityk – wydawca – dziennikarz, Toruń 2006, 273 s.

T. Kisielewski, O pisanej historii ruchu ludowego i problemach wydawniczych. Historia i współczesność – fakt współzależności, „Wieś Współczesna” 1970, nr 12.

T. Kisielewski, O pisanej historii ruchu ludowego i problemach wydawniczych. Historia i współczesność – fakt współzależności, „Wieś Współczesna”, 1970, nr 12.

T. Krzemiński, Polityk dwóch epok – Wiktor Kulerski (1865-1935), Toruń 2008, 270, [2] s., [16] s. (Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu ; R. 91 z. 3.).

T. Mielczarek, Monopol, pluralizm, koncentracja. Środki komunikowania masowego w Polsce w latach 1989-2006, s. 82 i n.; J. Myśliński, Media w II i III Rzeczypospolitej. Próba porównania, [w:] Dwadzieścia lat wolnych

T. Nocznicki, Wybór pism, wyb. i wstęp H. Syska, Warszawa 1965.

T. Szczechura, R. Szczechura, Zagadnienia kulturalno-oświatowe i społeczno-gospodarcze wsi w czasopismach polskiego ruchu ludowego 1889-1918. Materiały bibliograficzne, Warszawa 1969, 565 s.

T. Szczechura, R. Szczechura, Zagadnienia społeczno-polityczne wsi w czasopismach polskiego ruchu ludowego 1889-1918. Materiały bibliograficzne, Warszawa 1967, ss. 786

W. M. Kolasa: Historia mediów polskich w świetle wskaźników bibliometrycznych, Zeszyty Prasoznawcze 2011, nr 3/4, s. 8-27.

W. M. Kolasa: Retrospektywny indeks cytowań w humanistyce : koncepcja, metoda, zastosowania, Przegląd Biblioteczny 2011, nr 4, s. 466-486.

W. M. Kolasa: Specific Character of Citations in Historiography (using the example of Polish history), Scientometrics Vol. 90, iss. 3, pp. 905-223, DOI: 10.1007/s11192-011-0553-0

W. Piątkowski, Dzieje ruchu zaraniarskiego, Warszawa 1956, 223, [2] s. il.

W. Pisarek, Wstęp do nauki o komunikowaniu, Warszawa 2008

W. Puliński, Agraryzm ludowy wobec ustroju politycznego państwa, struktury agrarnej i uprzemysłowienia na przykładzie dorobku miesięcznika „Wieś i Państwo” w latach 1938-1939 i 1946-1947, „Zeszyty Naukowe Instytutu Ekonomicznego Akademii Świętokrzyskiej”, Piotrków, z. 3 (2001), s. 111-124.

Wizje społeczne i zmagania wiciarzy w świetle młodzieżowej prasy ludowej 1928-1939. „Wici”, „Znicz”, „Społem”, „Młoda Myśl Ludowa”, „Chłopskie Życie Gospodarcze”, Warszawa 1966.

Wykaz tytułów prasy chłopskiej wydawanej poza zasięgiem cenzury w latach 1977-1985, oprac. Z. Kaczyński „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego”, nr 27 (1992), s. 139-142.

Z. J. Hirsz, Prasa stronnictw ludowych w latach 1944-1949, [w:] Z dziejów ruchu ludowego w PRL, Warszawa 1976, s. 242-278.

Z. J. Hirsz, Terenowa prasa konspiracyjna ruchu ludowego 1939-1945, Warszawa 1977.

Z. Sokół, „Kobieta Wiejska” – pismo wiciarek, „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego”, nr 22 (1982), s. 70-82.

Z. Sokół, Działalność prasowa Ludowego Związku Kobiet w latach 1942-1947, „Zeszyty Prasoznawcze”, 1995, nr 3/4, s. 94-108.

Z. Sokół, Maria Wysłouchowa (1858-1905) – galicyjska działaczka oświatowa i kulturalna, nauczycielka i redaktorka prasy dla ludu, [w:] Działalność kobiet polskich na polu oświaty i nauki, Poznań 2003, s. 99-130


Downloads

Downloads per month over past year

Actions (login required)

View Item View Item