Kütüphanelerde Yapısal Olmayan Malzeme Kaynaklı Riskler

KUZUCUOGLU, Alpaslan Hamdi Kütüphanelerde Yapısal Olmayan Malzeme Kaynaklı Riskler. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Bilgi ve Belge Araştırmaları Dergisi, 2014, vol. 1, n. 2, pp. 21-38. [Journal article (Paginated)]

Text Dergi_2_Kuzucuoğlu.pdf Download (234kB)

English abstract

The rare books, manuscripts and other library materials which are located in the libraries get serious damage or completely destroyed due to their vulnerable structures against disasters. After earthquake, fire, flood, hurricane disasters that occur world scale, both library buildings and their contents priceless library materials are affected as irreversibly that is a significant problem in terms of the cultural heritage protection concept. The staff who work at this field and people who use these places also face with result of injury and loss of life by the risks of disaster and emergency situations. The library buildings in Turkey having a history with hundreds of years of experience and consist of humanity's common heritage are occasionally damaged by the effects of disasters. To reduce the likely risks of libraries is an issue that should not be ignored. In recent years, extensive measures are undertaken at the library structures to reduce the risk with modern technologies for potential disaster and to enable rapid respond immediately during disaster time. Besides the structural risks in libraries nonstructural risks should be eliminated for safeguarding cultural heritage and actuated of facilities for this purpose as a priority responsibility. After a possible disaster / emergency situation, libraries should start recovery phase of disaster management with disaster - resistant capacity, and should be provided to return operational activities as soon as possible. Reconstruction and risk reduction activities at the existing libraries and the libraries that under construction should be planned disaster - oriented analysis (earthquake, fire, flood , etc.) for staff, users, buildings and library materials. In this study, it is aimed that to assess non-structural material / component risks which have been non-load bearing characteristic of the library buildings, to evaluate within the scope of No. 6331 Occupational Health and Safety Law and to examine by protective measures suggestions.

Turkish abstract

Kütüphanelerde bulunan nadir kitaplar, el yazması eserler ve diğer kütüphane malzemesi yapısı itibariyle hasar görebilir nitelikte olduğundan, afetler karşısında ciddi hasar almakta ya da tamamen yok olmaktadır. Dünyada meydana gelen deprem, yangın, su baskını, kasırga gibi afetlerin ardından gerek kütüphane binaları gerekse bünyelerinde bulunan paha biçilemez eserlerin etkilenmesi ve bu eserlerin geri döndürülemez şekilde tahrip olması; kültürel mirasın korunması kavramı açısından ciddi bir sorun teşkil etmektedir. Bu mekânları kullananlar ile görev yapan personel de yaralanma ve can kaybı ile sonuçlanacak afet ve acil durum risklerinden etkilenmektedir. Yüzlerce yıllık birikimiyle önemli bir tarihi geçmişe sahip ve tüm insanlığın ortak mirası olan eserleri barındıran ülkemiz kütüphane binaları da zaman zaman afet etkileriyle hasar almaktadır. Bu eserlerin bulunduğu kütüphanelerdeki olası risklerin azaltılması göz ardı edilmemesi gereken bir konudur. Son yıllarda kütüphane yapılarında risk azaltıcı modern teknolojiler ve olası bir afet anında hızlı müdahaleye imkân sağlayacak önlemler içeren yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Kütüphanelerde yapısal risklerin yanında yapısal olmayan risklerin de ortadan kaldırılarak, kültür mirasının koruma altına alınması ve bu amaç için tüm imkânların seferber edilmesi öncelikli olarak ele alınması gereken bir konudur. Kütüphanelerde olası bir afetin / acil durumun ardından, karşı direnç kapasitesiyle bir an önce iyileştirme çalışmaları başlatılarak, operasyonel faaliyetlere en kısa sürede dönülmesi sağlanmalıdır. Yeni kütüphanelerin inşasında ve halen faaliyetlerine devam eden mevcut kütüphanelerde yapılacak olan yenileme ve risk azaltma çalışmalarında personel, kullanıcı, bina ve kütüphane malzemesine yönelik afet odaklı (deprem, yangın, sel vb.) analizlerinin yapılması gerekir. Bu çalışma kapsamında, kütüphane binalarında yapıyı taşıyıcı özellikte olmayan malzemelere yönelik risklerin incelenmesi, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kapsamında bu risklerin değerlendirilmesi ve koruyucu tedbir önerilerinin sunulması amaçlanmıştır.

Item type:	Journal article (Paginated)
Keywords:	Kütüphanelerde afet risk yönetimi, risk azaltma, bilgi ve belge yönetimi, risk analizi, kültürel mirasın korunması
Subjects:	D. Libraries as physical collections. K. Housing technologies.
Depositing user:	Assoc.Prof Alpaslan Hamdi / AH Kuzucuoglu
Date deposited:	31 Oct 2014 10:06
Last modified:	31 Oct 2014 10:06
URI:	http://hdl.handle.net/10760/24038

References

Alyamaç K. E. ve Erdoğan, A. S. (2005). Geçmişten günümüze afet yönetmelikleri ve uygulamada karşılaşılan tasarım hataları, Deprem Sempozyumu içinde (717-715). Kocaeli:Kocaeli Üniversitesi.

A project of governor's office of emergency services department of general services, Divisionof the State Architect Seismic Safety Commission Department of Education. (2003). California:Guide and Checklist For Nonstructral Earthquake Hazards in California Schools.15 Şubat 2014 tarihinde http://www.documents.dgs.ca.gov/dsa/pubs/SB1122.pdf adresinden erişildi.

Ataman, B. K. (2008). Arşiv ve kütüphanelerde yangınla mücadele. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilgi ve Belge Araştırmaları Dergisi, 1, 1-14.

Binaların yangından korunması hakkında yönetmelik. (2007). Resmi Gazete, tarih: 19.12.2007, sayı: 26735.

Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırmaları Enstitüsü. (2005). Yapısal Olmayan Tehlikelerin Azaltılması (YOTA) El Kitabı.

Centel, T., (1992). Çocuklar ile gençlerin iş güvenliği. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.

Demircioğlu, A. M. ve Centel, T. (2002). İş hukuku (8. bs.), İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.

Dizdar, E. (2001). Kaza sebeplendirme yaklaşımları. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 7, 28-29. 13 Aralık 2013 tarihinde http://www.ttb.org.tr/MSG/dergi/temmuz07/kaza.pdf adresinden erişildi.

FEMA (Federal Emergency Management Agency). (2011). Reducing the risks of nonstructural earthquake damage: a practical guide. California: Applied Technology Council.

Fierro E., Freeman S., Perry C., (1995). A practical guide, reducing the risks of nonstructural earthquake damage. California: California: Applied Technology Council.

İş sağlığı ve güvenliği kanunu. (2012). Resmî Gazete, yayım tarihi: 30 Haziran 2012, kanunun sayısı: 6331, Resmi Gazete sayısı: 28339.

İşyerlerinde acil durumlar hakkında yönetmelik. (2013). Resmî Gazete, yayım tarihi: 18 Haziran 2013, Resmi Gazete sayısı: 28681.

Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (26. bs.). Ankara: Nobel Yayın.

Kaya, Z. F. (2008). Kültürel mirasın korunması ve afetler: su ve ateşle çelikleşenler. İstanbul:Güncel Yayıncılık.

New Zealand Library and Information Association. (1998). Health and safety issues in voluntary code of practice for New Zealand libraries. Wellington, N.Z.: New Zealand Library and Information Association.

Özdemir, Ş. ve Topçuoğlu, H. (2009). İş sağlığı ve güvenliği performans ölçümü ve izleme.Mühendis ve Makine, 50 (592), 30-33.

Özkılıç, Ö. (2005). İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri ve risk değerlendirme metodolojileri. Ankara: TISK- Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu.

Stein R. S. (2003). Earthquake conversations. Scientific American, 288 (1), 72-79. 15 Nisan 2014 tarihinde https://seismo.berkeley.edu/news/stein_lawson_lec.pdf adresinden erişildi.

Stovel, H. (1998). Case study: evacuation plan, amerongen castle, Netherlands, risk preparedness:a management manuel for world cultural heritage. Roma: ICCROM. 10 Nisan 2014 tarihinde http://www.iccrom.org/ifrcdn/pdf/ICCROM_17_RiskPreparedness_en.pdf adresinden erişildi.

Sunil, A. ve Kumar, P. (2009). Preservation of library materials: problems and perspective.DESIDOC Journal of Library & Information Technology, 29 (4), 37-40.

Tehlikeli maddelerin ve müstahzarların sınıflandırılması, ambalajlanması ve etiketlenmesi hakkında yönetmelik. (2008). Resmi Gazete, yayım tarihi: 26.12.2008, Resmi Gazete sayısı: 27092.

UNESCO. (1999). Disaster planning: prevention, preparedness, response, recovery. Safeguarding our documentary project CD. 20 Nisan 2014 tarihinde http://webworld.unesco.org/safeguarding/en/ adresinden erişildi.

Ventura, C. E. and Kharrazi, M. H. K. (2004). Performance of OFC's in earthquakes by Shake Table Tests. In: 13th World Conference on Earthquake Engineering (1-15).Vancouver B.C., Canada. 25 Şubat 2014 tarihinde http://www.iitk.ac.in/nicee/wcee/article/13_80.pdf adresinden erişildi.

Waller, R. (2003). Cultural property risk analysis model: development and application to preventive conservation at the Canadian Museum of Nature. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Goteburg: Goteburg Üniversitesi.

Downloads

Actions (login required)

View Item