Elektronik Bilgi Kaynaklarının Üniversite Kütüphanelerine Ekonomik Etkisi : İran Temel Bilimler İleri Araştırmalar Enstitüsü Örneği

Afzali, Mehdi Elektronik Bilgi Kaynaklarının Üniversite Kütüphanelerine Ekonomik Etkisi : İran Temel Bilimler İleri Araştırmalar Enstitüsü Örneği., 2003 MS Thesis thesis, Hacettepe Üniversitesi (Turkey). [Thesis]

[img]
Preview
 PDF
ELEKTRONİK_BİLGİ_KAYNAKLARININ_ÜNİVERSİTE_KÜTÜPHANELERİNE_EKONOMİK_ETKİSİ.pdf
Download (623kB) | Preview

English abstract

Collection development in university libraries is affected by a number of factors. The increase in the amount of information, technological developments, price hikes and electronic publishing are among them. In addition, university libraries are faced with the growth of collections and diversity of services.Iranian Institute of Advanced Studies in Basic Sciences (IASBS) Library (Ketabhaneye Merkeze Tehsiyate Tekmili der Olume Paye) is faced with a serious budget and space problem. The number of journals that the Library subscribes to decreases each year due to ever-increasing journal subscription prices and the Library’s constant budget shortages. Binding, cataloging, storage of and access to those journals constitutes the most important problem of the Library.The objective of this study is to answer the following conjecture: If IASBS Library subscribed to the electronic versions of journals instead of their printed copies, its budget and space problems would be eased. The hypothesis is that “If IASBS Library subscribed to the electronic versions of journals in the year 2002, its total expenditures would be decreased.” To prove this hypothesis, we compared various expenditure(subscriptions, mailing, control, binding and archiving) of both printed and electronic versions of journals that IASBS Library subscribed to in 2002.Findings obtained proved our hypothesis. If IASBS Library subscribed to the electronic versions of journals instead of their printed equivalents, the Library would have decreased its total expenditures approximately $57.000. This figure translates to almost 13% economy in the Library’s overall material acquisition budget. In addition, instead of 155 journals, IASBS Library would have obtained access to a total of 2260 electronic journal by paying less.In conclusion, IASBS Library should provide access to electronic versions of journals as soon as possible in order to solve its budget and space problems.

Turkish abstract

Üniversite kütüphanelerinin koleksiyon geliştirmesi birtakım faktörlerden etkilenmektedir. Bilgi miktarının artışı, teknolojik gelişmeler, fiyat artışları ve elektronik yayıncılık kütüphanelerin ekonomisini etkileyen en önemli faktörlerdir. Bunun yanı sıra üniversite kütüphaneleri koleksiyonların büyümesi ve hizmetlerin çeşitlenmesi ile karşı karşıyadırlar. İran Temel Bilimler İleri Araştırmalar Enstitüsü (TBİAE) Kütüphanesi (Ketabhaneye Merkeze Tehsiyate Tekmili der Olume Paye) ciddi bir para ve yer sıkıntısı ile karşı karşıyadır. Her yıl dergilerin artan fiyatları ve kütüphanenin değişmeyen bütçesi (dolara göre) abone olunan dergilerin sayısını azaltmaktadır. Bu dergilerin ciltlenmesi, kataloglanması, depolanması ve erişimi kütüphanenin en önemli sorununu teşkil etmektedir. Bu araştırmanın amacı; TBİAE Kütüphanesinde dergilerin basılı kopyaları yerine elektronik sürümlerine erişim sağlamanın Kütüphanenin karşı karşıya kaldığı bütçe ve yer sorunlarına çözüm getirip getirmediği sorusuna yanıt aramaktır. Araştırmanın hipotezi ise “İran TBİAE Kütüphanesinde 2002’de abone olunan basılı dergilerin elektronik sürümlerine abone olunduğu takdirde toplam giderler azalacaktır” şeklindedir. Bu hipotezi kanıtlamak için TBİAE Kütüphanesinde 2002’de abone olunan 155 derginin basılı ve elektronik sürümlerine yapılan harcamalar (abonelik giderleri, posta harcamaları, denetim giderleri, ciltleme ve arşivleme harcamaları) karşılaştırılmıştır. Çalışmamızın sonucunda elde edilen bulgular hipotezimizi desteklemektedir. TBİAE Kütüphanesi 2002’de abone olunan basılı dergiler yerine aynı dergilerin elektronik sürümlerine abone olsaydı toplam harcamaların yaklaşık $57.000 azalabileceği ortaya çıkmıştır. Bu rakam TBİAE Kütüphanesinin kaynak alım bütçesinde yaklaşık %13’lük tasarruf etmek anlamına gelmektedir. Bunun yanı sıra, TBİAE Kütüphanesinin daha az para ödeyerek 155 dergi yerine toplam 2260 dergiye elektronik olarak erişme imkânına kavuşacağı ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak TBİAE Kütüphanesinin bütçe ve yer sorunlarına çözüm getirmek amacıyla bir an önce dergilerin elektronik sürümlerine erişim sağlaması önerilmektedir.

Item type: Thesis (UNSPECIFIED)
Keywords: Elektronik dergiler, koleksiyon yönetimi, bilgi ekonomisi, üniversite kütüphaneleri – İran, electronic journals, collection management, economics of information, university libraries – Iran
Subjects: J. Technical services in libraries, archives, museum. > JB. Serials management.
F. Management. > FC. Finance.
H. Information sources, supports, channels. > HA. Periodicals, Newspapers.
Depositing user: Mehdi Afzali
Date deposited: 15 May 2006
Last modified: 02 Oct 2014 12:03
URI: http://hdl.handle.net/10760/7533

References

AMUZEGAR, Sirus. Ketab ve Ketabhane der Pencah sal Şahenşahi İran (İran’da Elli Yıllık Şahenşahlık Döneminde Kitap ve Kütüphaneler). Tehran: Vezaret Ferheng ve Hüner, 1976.

ACARBAŞ, N urbil. “Gazi Üniversitesi Merkez Kütüphanesi Koleksiyon Geliştirme Politikası Üzerine bir Araştırma.” (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi, 1991.

ARMS, William. Kitabkhanehai Dijitali (Digital Libraries). Farsçaya çeviren Ferzane ŞEKORI ve DİĞERLERİ. Tehran: Neşr Ku, 2002.

Association of Research Libraries. ARL Statistics 2000-01. Washington, D.C. 2002. 9/11/2002 <http://www.arl.org/stats/arlstat/graphs/2001/ 2001t2.html>

AYDAR, Serap. “ANKOS.” Ali CAN ve DİĞERLERİ (Yay. Haz.), Kütüphanecilikte Yeni Gelişmeler, Kavramlar, Olgular ... 37. Kütüphane Haftası Bildirileri 26 Mart - 01 Nisan 2001. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 2002: 93-96

BALTEPE, Hale. “Bilgiye Erişim ve Kütüphane Konsorsiyumları.” Ali CAN ve DİĞERLERİ (Yay. Haz.), Kütüphanecilikte Yeni Gelişmeler, Kavramlar, Olgular ... 37. Kütüphane Haftası Bildirileri 26 Mart - 01 Nisan 2001. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 2002: 97-105.

BERGMAN, Michael K. “The deep web: surfacing hidden value.” The Journal of Electronic Publishing, 7, 1 (August 2001). 9/11/2002 <http://www.press.umich.edu/jep/07-01/bergman.html>

BLOOMBERG, Marty ve Edward G. EVANS. Kütüphane Teknisyenleri için Teknik Hizmetlere Giriş. Çeviren Nilüfer TUNCER. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 1989.

BUCKLAND, Michael. Ketankhanehai Ayende (Redesigning Library Services). Farsçaya çeviren Babek PERTU. Tehran: Ketabdar, 2001.

CHAN, Liza. “Electronic Journals and academic libraries.” Library Hi Tech, 17, 1, 1999: 10-16.

ÇAKIN, İrfan. “Üniversitelerimizin Bilgiye Erişim Ortamları: Genel Değerlendirme.” Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi (Cumhuriyetimizin 75. Yılı Özel Sayısı), 1998: 37-67.

ÇELİK, Ahmet. “Üniversite Kütüphanelerinde Yayın Sağlama Üzerine Bazı Görüşler.” Kütüphanecilik Bölümü 25. Yıl’a Armağan. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, 1997: 86-92.

ÇELİK, Ahmet. “Üniversite Kütüphanelerinin Geleceği.” Bilgi Dünyası, 1, 1, 2000: 42-55.

ÇELİK, Ahmet. “Üniversite Kütüphaneleri: Genel Durum.” Ali CAN ve DİĞERLERİ (Yay. Haz.), Kütüphanecilikte Yeni Gelişmeler, Kavramlar, Olgular ... 37. Kütüphane Haftası Bildirileri 26 Mart - 01 Nisan 2001. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 2002: 244-251.

ÇELİK, Ahmet ve Nazan UÇAK. “Üniversite Kütüphaneleri Üzerine.” Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 10, 2 (Aralık 1993): 115-121.

EVANS, Edward. Mudiriyet Teknologi berai Ketabkhaneha (Management Techniques for Librarians). Farsçaya Çeviren Fereşte NASERY. Mashhad: Astan Quds Razavi, 1998.

FARŞAD, Mehdi. Tarih Elim der İran (İran’da Bilim Tarihi). Tehran: Amirkebir, 1987.

Fehrest-e Mekalat-e Farsi (İran Makaleler Bibliyografyası). Tehran: Vezaret Farhang ve Erşad İslimi, 1981-

FISHER, William ve Barbara G. LEONARD. “Budgeting for Information Resources: Current Trends and Future direction.” in: Collection Management for the 21st Century: a handbook for Librarians. Ed. by G.E. Gorman, Ruth H. Miller. London: Greenwood Press, 1997: 207-217.

Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi, Doktora/ Sanatta Yeterlik Tezi, Sanat Eseri Raporu, Sanatta Yeterlik Eseri Çalışması Raporu Yazım ve Basım Yönerges, Ankara: 2000.

HARNAD, Steven. "Implementing Peer Review on the Net: Scientific Quality Control in Scholarly Electronic Journals." In Scholarly Publishing: The Electronic Frontier, Ed. by Robin P. Peek and Gregory B. Newby, 103-118. Cambridge, MA: The MIT Press, 1996. 29/9/2002 <http://cogprint.ecs.soton.ac.uk/archive/0001692/001>

HITCHCOCK, S., L. Carr, ve W. A. HALL. “Survey of STM Online Journals 1990-95: The Calm before the Storm.” In D. Mogge (Ed.), Directory of Electronic Journals, Newsletters and Academic Discussion Lists (6th ed., :7-32). Washington, D.C.: Association of Research Libraries: 1996. 8/10/2002 <http://journals.ecs.sOton.ac.uk/survey/survey.html>

KAPTAN, Saim. Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekışık Ofset, 1998.

KARASÖZEN, Bülent. “Konsorsiyumlar ve ANKOS” Ali CAN ve DİĞERLERİ (Yay. Haz.), Kütüphanecilikte Yeni Gelişmeler, Kavramlar, Olgular ... 37. Kütüphane Haftası Bildirileri 26 Mart - 01 Nisan 2001. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 2002: 106-113.

KAYGUSUZ, Ayhan. “Kütüphanelerarası İşbirliğinin Ekonomik Getirileri.” A.CAN ve DİĞERLERİ (Yay. Haz.), Kütüphanecilikte Yeni Gelişmeler, Kavramlar, Olgular ... 37. Kütüphane Haftası Bildirileri 26 Mart - 01 Nisan 2001. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 2002: 114-116.

Ketabşenasi Milli İran (İran Milli Bibliyografyası). Tehran : Milli Kütüphane, 1950-

KIERNAN, Vincent. "Paying by the Article: Libraries Test a New Model for Scholarly Journals." The Chronicle of Higher Education, 14 August 1998, A21-A22. 17/10/2002 <http://www.lib.umich.edu/retired/peak/chronicle.htm>

KING, Donald W. ve Carol TENOPIR. “Scholarly Journal and Digital Database Pricing: Threat or Opportunity?”. Economics and Usage of Digital Library Collections (PEAK) Conference Ann Arbor, Michigan, March, 2000 17/10/2002. <http://www.si.umich.edu/PEAK-2000/king.pdf>

KINGMA, Bruce R. “The Costs of Print, Fiche, and Digital Access: The Early Canadiana Online Project” D-Lib Magazine, 6, 2, (February 2000). 9/11/2002 <http://www.dlib.org/dlib /february00/kingma/02kingma.html>

KNIBBE, Andrew. "A Subscription Agent's Role in Electronic Publishing." The Journal of Electronic Publishing, 4, 4, (June 1999). 17/10/2002 <http://www.press.umich.edu/jep/04-04/knibbe.html>

LAWRENCE, Stephen “Life Cycle Cost of Library Collections: creation of effective performance and cost metrics for library resources”. College & Research Libraries, 62, 6, 2001: 541 – 553.

LESK, Michael. "Substituting Images for Books: The Economics for Libraries". 1998. 17/7/2002. <http://www.lesk.com/mlesk/unlv/unlv.html>

Library Literature. New York: H. W. Wilson, 1936-

LINDLEY, J. “Konsorsiyumların Gelişimi ve Uluslararası Kütüphane Konsorsiyumu Koalisyonu” Çev. Tülay FENERCİ Kütüphanecilikte Yeni Gelişmeler, Kavramlar, Olgular ... 37. Kütüphane Haftası Bildirileri 26 Mart - 01 Nisan 2001. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 2002: 89-92.

LYMAN, Peter ve Hal VARIAN. “How Much Information.” 2000. 27/10/2002. <http://www.sims.berkeley.edu/how-much-info/index.html>

MILLER, Ruth H. “Selective Review of the Literature on Collection Development and Collection Management, 1990-1995.” in: Collection Management for the 21st Century: a Handbook for Librarians. Ed. by G.E. Gorman, Ruth H. Miller. London: Greenwood Press, 1997: 287-318.

MINISTRY OF EDUCATION. IRAN. Education in the Islamic Republic of Iran. Tehran: Ministry of Education, 1993.

MOGGE, Dru. “Seven years of tracking electronic publishing: the ARL Directory of Electronic Journals, Newsletters and Academic Discussion Lists.” Library Hi Tech, 17, 1, 1999: 17-25

MOHAQEQ, Nilufar. “Tegirat Menabee Etelaeati der Ketabkhanehai Danşgahi Tehran” (Tahran’daki Üniversite Kütüphanelerinde Bilgi Kaynaklarının değişimi) Faslname-ye Ketab, 8, 1/2, (Spring 1997): 93-101.

MONTGOMERY, Carol Hansen. "Measuring the Impact of an Electronic Journal Collection on Library Costs: a framework and preliminary observations." D-Lib Magazine, 6, 10, (October 2000). 17/10/2002 <http://www.dlib.org/dlib/october00/montgomery/10montgomery.html>

MONTGOMERY, Carol Hansen. “Comparing Library and User Related Costs of Print and Electronic Journal Collections: A First Step Towards a Comprehensive Analysis.” D-Lib Magazine, 8, 10, (October 2002). 9/11/2002. <http://www.dlib.org/dlib/october02/montgomery/ 10montgomery.html>

MONTGOMERY, Carol Hansen ve J. SPARKS. "Framework for Assessing the Impact of an Electronic Journal Collection on Library Costs and Staffing Patterns." (March 2000). 17/10/2002 <http://www.si.umich.edu/PEAK-2000/montgomery.pdf>

MORET, Bernard M. E. “ACM's Journal of Experimental Algorithmics: Bridging the Gap Between Theory and Practice.” The Journal of Electronic Publishing, 3, 1, 1997. 17/10/2002 http://www.press.umich.edu/jep/03-01/JEA.html

NEAL, James G. “Academic Libraries: 2000 and beyond.” Library Journal, 121, 12 (1996): 74-76.

NEAL, James G. “The use of Electronic Scholarly Journals: models of analysis drawn from project Muse experience at Johns Hopkins University.” (April 1997). 7/11/2002. <http://www.arl.org/scomm/scat/neal.html>

OSBORN, Andrew D. Serial Publication, Their Place and Treatment in Libraries. Chicago: American Library Association, 1980.

ODLYZKO, Andew M. “The Economics of Electronic Journals.” The Journal of Electronic Publishing, 4, 1, (September 1998). 17/10/2002. <http://www.press.umich.edu/jep/04-01/odlyzko.html>

ODLYZKO, Andew M. “Competition and Cooperation: Libraries and Publishers in the Transition to Electronic Scholarly Journals.” Journal of Electronic Publishing, 4, 4, (June 1999): 163-85. 9/11/2002. <http://www.press.umich.edu/jep/04-04/odlyzko0404.html>

OKERSON, Ann. “A Librarian's View of Some Economic Issues in Electronic Scientific Publishing.” Paper presented at the UNESCO Invitational Meeting on the Future of Scientific Information, Paris, February 1996. 17/10/2002. <http://www.library.yale.edu/~okerson/unesco.html>

OLOUMI, Tahereh. Mudiriyet Ketankhane (Kütüphane Yönetimi). Tehran: Samt, 1998.

RENCBERI, Mehmet. Tehavolat Neşr Ketab der Dahye Haftad (Yetmişinci on yılda Kitap Yayıncılığın Gelişmeleri). Tehran: Khaneye Kitab, 2001.

SADIK, İsa. Tarih Farhang Iran (İran’ın Kultur Tarihi). Tehran: Daneşgah Tehran, 1954.

SCHMIDT, Kathy. “The Association for College and Research Library Conference: A Report.” Library Collections, Acquisitions, and Technical Services, 23, 1999: 493-501.

SEWELL, Robert G. “Library Materials Budget Survey 2000/2001.” Association of Research Libraries, 2001. 9/11/2002. <http://www.arl.org/scomm/lmbs2001.html>

SOLTANI, Poori ve Farvardin RASTIN. Daneşnameye Kitabdarı: Ferheg-i İngilisi be Farsi (İnglizce – Farsça Kütüphanecilik Ansiklopedik Sözlüğü). Tehran: Farhang Moaser, 2001.

STANGE, Kari. Electronic Journals in Swedish Academic Institutions : A usage of project MUSE and IDEAL full-text databases. Uppsala Universitet, 1999. 17/10/2002. <http:/www.bibks.uu.se>

ŞAHİN, Figen. “Teknolojik Gelişmeler, İnternet Kullanımı, Kütüphaneler: Bugün ve Yarını.” Ali CAN ve DİĞERLERİ (Yay. Haz.), Kütüphanecilikte Yeni Gelişmeler, Kavramlar, Olgular ... 37. Kütüphane Haftası Bildirileri 26 Mart - 01 Nisan 2001. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 2002: 265-268.

TAAVONI, Shirin. Standards for Iranian University Libraries. Tehran: National Library of the Islamic Republic of Iran, 2002.

TBİAE. Gozareş Salıyane Fealyethai Merkeze Tehsiyate Tekmili der Olume Paye, 1375 (Temel Bilimler İleri Araştırmalar Enstitüsü’nün yıllık raporu 1996). (Yayınlanmamış rapor). Zancan: 1997.

TBİAE. Gozareş Salıyane Fealyethai Merkeze Tehsiyate Tekmili der Olume Paye, 1377 (Temel Bilimler İleri Araştırmalar Enstitüsü’nün yıllık raporu 1998). (Yayınlanmamış rapor). Zancan: 1999.

TBİAE. Gozareş Salıyane Fealyethai Merkeze Tehsiyate Tekmili der Olume Paye, 1380 (Temel Bilimler İleri Araştırmalar Enstitüsü’nün yıllık raporu, 2001). (Yayınlanmamış rapor). Zancan: 2002.

TBİAE. Gozareş Salıyane Fealyethai Merkeze Tehsiyate Tekmili der Olume Paye, 1381(Temel Bilimler İleri Araştırmalar Enstitüsü’nün yıllık raporu, 2002). (Yayınlanmamış rapor). Zancan: 2003.

TBİAE Kütüphanesi. Gozareş Salıyane Ketabkhane, 1397 (Kütüphanenin yıllık raporu, 2000). (Yayınlanmamış rapor). Zancan: 2001.

TBİAE Kütüphanesi. Gozareş Salıyane Ketabkhane, 1380 (Kütüphanenin yıllık raporu, 2001). (Yayınlanmamış rapor). Zancan: 2002.

TBİAE Kütüphanesi. Gozareş Salıyane Ketabkhane, 1381 (Kütüphanenin yıllık raporu, 2002). (Yayınlanmamış rapor). Zancan: 2003.

TENOPIR, Carol ve Donald W. KING. “Designing Electronic Journals With 30 Years of Lessons from Print.” The Journal of Electronic Publishing, 4, 2, (December 1998). 17/10/2002. <http://www.press.umich.edu/jep/04-02/king.html>

TESTA, J. The ISI Database: The Journal Selection Process (1998). 17/10/2002. <http://www.isinet.com/whatshot/essays/esay9701.html>

TINERELLA, Vincent P. “The Crisis in Scholarly Publishing and the Role of the Academic Library.” Katharine Sharp Review, 8, (Summer 1999). 17/10/2002. <http://www.lis.uiuc.edu/review/8/tinerella.html>

TONTA, Yaşar. “Elektronik Yayıncılık, Bilimsel İletişim ve Kütüphaneler.” Türk Kütüphaneciliği, 11, 4 (December 1997a): 305-314.

TONTA, Yaşar. “Kütüphanelerarası İşbirliği ve Bilgi Kaynaklarının Etkin Kullanımı.” Kütüphanecilik Bölümü 25. Yıl’a Armağan. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, 1997b :100-108.

TONTA, Yaşar. “Elektronik Kütüphaneler.” Özel Ulak, 1, 2, 1998: 17/10/2002. <http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/yayinlar/e-kutuphaneler.htm>

TONTA, Yaşar. “Elektronik Yayıncılıkta Son Gelişmeler.” Bilgi Dünyası 1, 1, (Nisan 2000): 89-132.

Türk Dil Kurumu. İmlâ Kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu, 2000.

Türk Kütüphaneciliği Dizin (1993-2000). Oya GÜRDAL ve DİĞERLERİ (Yay. Haz.). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği, 2001.

VAN ORSDEL-KETCHUM, Lee ve Kathleen BORN. “40th Annual Report Periodical Price Survey: Pushing Toward More Affordable Access.” Library Journal, 123, 7, 2000: 47-52.

WHISLER, Sandra ve Susan F. ROSENBLATT. “The Library and the University Press: Two Views of the Costs and Problems of the Current System of Scholarly Publishing.” Scholarly Communication and Technology Conference, Organized by The Andrew W. Mellon Foundation at Emory University April 24-25, 1997. 19/10/2002. <http://www.arl.org/scomm/scat/index.html>

WITHERS, F. N. Kütüphane Hizmeti Standartları: Milletlerarası Bir İnceleme. Çev. Sönmez TANER ve Aysel SAN. Ankara: Kültür ve Türizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, 1989.

YALVAÇ, Mesut. “Öğretim Teknolojisinin Kütüphane ve Enformasyon Bilimi ve Eğitiminin Kurumsallaşmasına Etkisi.” Türk Kütüphaneciliği, 15, 1, (Mart 2001): 55-74.


Downloads

Downloads per month over past year

Actions (login required)

View Item View Item
Contact us
Send email Sponsors
Sponsor: AIMS Sponsor: D&P Sponsor: UniNa CAB Get connected
Facebook Facebook Twitter Twitter Linkedin LinkedIn RSS RSS