Tarih Alanındaki Kullanıcıların Bilgi Gereksinimleri ve Bilgi Kullanım Özellikleri

Birinci, Hatice Gülşen Tarih Alanındaki Kullanıcıların Bilgi Gereksinimleri ve Bilgi Kullanım Özellikleri., 2006 MS thesis, Hacettepe Üniversitesi (Turkey). [Thesis]

[thumbnail of TEZ_2006.pdf]
Preview
PDF
TEZ_2006.pdf

Download (1MB) | Preview

English abstract

An effective relationship between the information centers and the users can be possible with the knowledge of the users’ information needs. It is important for the information centers to understand the information use of the historians, one of the most active user groups of information centers. The subject of this research concerns the information needs of historians and the characteristics of their information use. The hypothesis of the study is “the information centers, information sources, channels and technologies affect information seeking and information uses of the historians. The academicians in the departments of history of Ankara University, Gazi University, Hacettepe University, Middle East Technical University and TOBB-Economics and Technology University, all in Ankara, are included in the study. The 109 historians in these departments make up the population. The response rate was 85.7%. In this research survey method was used. Data has been collected through the analysis of literature, interviews, observation and questionnaire techniques. A questionnaire, which contains 30 questions, was applied to the historians to find out the information needs and the information use of the historians. According to the results of this study, information centers, information sources, channels and technologies affect information seeking and information uses of the historians.

Turkish abstract

Bilgi merkezleri ve kullanıcılar arasında etkin bir ilişki sağlanabilmesi kullanıcıların bilgi gereksinimlerinin ortaya çıkarılması ile mümkündür. Bilgi merkezlerini yoğun kullanan bir kullanıcı grubu olarak tarihçilerin, bilgi gereksinimlerinin ve bilgi kullanımlarının ortaya çıkarılması bilgi merkezleri için çok önemlidir. Tarih alanındaki kullanıcıların bilgi gereksinimleri ve bilgi kullanım özelliklerinin neler olduğu araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Araştırmanın hipotezi “Bilgi merkezleri, bilgi kaynak, kanal ve teknolojileri tarihçilerin bilgi arama ve kullanım özelliklerini etkilemektedir” olarak belirlenmiştir. Ankara’da tarih alanında lisans eğitimi veren Ankara Üniversitesi Tarih Bölümü, Gazi Üniversitesi Tarih Bölümü, Hacettepe Üniversitesi Tarih Bölümü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Tarih Bölümü ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim elemanları araştırma kapsamına alınmıştır. Bu bölümlerdeki 109 öğretim elemanı araştırma evrenini oluşturmaktadır. Araştırmadaki yanıtlanma oranı %85.7 olarak ortaya çıkmıştır. Araştırmada betimleme yöntemi kullanılmış veri toplama tekniği olarak ise literatür incelemesi, görüşme, gözlem ve anket tekniğinden yararlanılmıştır. Öğretim elemanlarına bilgi gereksinimlerini ve bilgi kullanımlarını ortaya çıkartmayı hedefleyen 30 sorudan oluşan araştırma anketi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda bilgi merkezlerinin, bilgi kaynak, kanal ve teknolojilerinin tarihçilerin bilgi arama ve kullanım özelliklerini etkilediği ortaya çıkmıştır.

Item type: Thesis (UNSPECIFIED)
Keywords: Bilgi gereksinimi, bilgi kullanımı, tarihçiler, tarihçilerin bilgi arama davranışları; information needs, information use, historians, information seeking behavior of historians
Subjects: B. Information use and sociology of information > BH. Information needs and information requirements analysis.
A. Theoretical and general aspects of libraries and information. > AC. Relationship of LIS with other fields .
C. Users, literacy and reading. > CB. User studies.
Depositing user: Hatice Gülşen Birinci
Date deposited: 16 Jun 2007
Last modified: 02 Oct 2014 12:08
URI: http://hdl.handle.net/10760/9898

References

Andersen, D. L. (1998). Academic historians, electronic information access technologies, and the world wide web: A longitudinal study of factors affecting use and barriers to that use. The Journal of the Association for History and Computing, 1, 1. 1 Ekim 2005 tarihinde http://mcel.pacificu.edu/history/jahcI1/Anderson/Anderson.html adresinden erişildi.

Andersen, D. L. (2000). Historians on the web: a study of Academic historians’ use of wold wide web for teaching. The Journal of the Association for History and Computing, 3, 2. 1 Ekim 2005 tarihinde http://mcel.pacificu.edu/JAHC/JAHCIII2/ARTİCLES/anderson adresinden erişildi.

Andersen, D.L. (2003). Communicating Information Across Cultures: Understanding How Others Work. The Pantenato Forum, 9. 1Ekim 2005 tarihinde http://www.pantaneto.co.uk/issue9/andersen.htm adresinden erişildi.

Anderson, I. G. (2004). Are you being served? Historians and the search for primary sources. Archivaria, 58,81-129.

Arıkan, R. (2000). Araştırma teknikleri ve rapor yazma (3. bs.). Ankara: Gazi Kitabevi.

Arnold, M. (2004). The information seeking-habits of historians in libraries and archives. 1 Eylül 2005 tarihinde http://www.pages.drexel.edu/~mma372/rol.pdf adresinden erişildi.

Baş, T. (2005). Anket. Ankara: Seçkin.

Bates, M. J. (1996). Learning about the information seeking of interdisciplinary scholars and students. Library Trends, 45, 2, 155-164.

Beattie, D. L. (1990). An archival user study: researchers in the field of women’s history. Archivaria, 29, 33-50.

Bernhaim, E. (1936). Tarih ilmine giriş tarih metodu ve felsefesi. (M. Ş. Akkaya, Çev.). İstanbul: Devlet Basımevi.

Carr, E. H. (1980). Tarih nedir? (M. G. Gürtürk, Çev.). İstanbul: Birikim Yayınları.

Case, D. O. (1991a). Conceptional organization and retrieval of text bye historians: the role of memory and metaphor. Journal of the American Society for Information Science, 49, 9, 657-668. 1 Ekim 2005 tarihinde Wiley Interscience veri tabanından erişildi.

Case, D. O. (1991b). The collection and use of information by some American historians: a study of motives and methods. Library Quarterly, 61, 1, 61-84. 1 Ekim 2005 tarihinde EBSCO host veri tabanından erişildi.

Case, D.O. (2002). Looking for İnformation: a Survey of Research of İnformation Seeking, Needs, and Behaviour. Amsterdam ; New York : Academic Press.

Cole, C. (1998). Information acqusition in history Ph.D. students:inferencing and the formation of knowledge structures. Library Quarterly, 68,1, 33-54. 1 Ekim 2005 tarihinde EBSCO host veri tabanından erişildi.

Cole, C. (2000a). Inducing expertise in history doctoral students via information retrieval design. Library Quarterly, 70, 1, 86-109. 1 Ekim 2005 tarihinde EBSCO host veri tabanından erişildi.

Cole, C. (2000b). Name collecting by Ph.D. history students: inducing expertise. Journal of the American Society for Information Science, 51, 5, 444-455. 1 Ekim 2005 tarihinde Wiley Inter Science veri tabanından erişildi.

Collingwood, R. G. Tarih tasarımı ( K. Dinçer, Çev.). İstanbul: Ara Yayıncılık.

Çapar, B. (1990). Kullanıcı incelemeleri. D . Atılgan ve F. Özdemirci (Yay. Haz.) “Bildiriler”: Türk Kütüphaneciler Derneği 40. Yıl Kurultayı : 30 Kasım-1 Aralık 1989, Ankara içinde (ss.161-164). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.

Dalton M. S. ve Charnigo, L. (2004). Historians and their information sources. College and Research Libraries, 65, 400-424.

Delgadillo, R ve Lynch, B. (1999). Future historians: their quest for information. College and Research Libraries, 60, 3, 245-259.

Duff, W. M. ve Johnson, C. A. (2002) Accidentally found on purpose: information seeking behaviour of historians in archives. Library Quarterly, 72, 4, 472-496. 1 Ekim 2005 tarihinde EBSCO host veri tabanından erişildi.

Duff, W., Craig, B. ve Cherry, J. (2004a). Finding and using archival resources: a cross-Canada survey of historians studying Canadian history. Archivaria, 58, 50-80.

Duff, W., Craig, B. ve Cherry, J. (2004b). Historians’ use of archival sources: promises and pitfalls of the digital age. The Public Historian, 26, 2, 7-22.

Erdoğru, M. A. (1998). Arşivlerimiz ve sorunlarımız. R. Erişçi, H. O. Yıldırım, V. Atik ve Y. Yay (Yay. Haz.), Milli Arşiv Şurası Tebliğler Tartışmalar 20-21 Nisan 1998 Ankara içinde (ss.83-94). Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü.

Evans, R. J. (1999). Tarihin savunusu. (U. Kocabaşoğlu, Çev.). Ankara, İmge Kitabevi.

Foster, A. ve Ford, N. (2003). Serendipity and information seeking: an empirical study. Journal of Documentation, 59, 3, 321-340. 1 Ekim 2005 tarihinde SweetsWise veri tabanından erişildi.

Gilmore, M. B. ve Case, D. O. (1992). Historians, books, computers and a library. Library Trends, 40, 4, 667-686.

Gökçe, B. (2004). Toplumsal bilimlerde araştırma. Ankara: Savaş Kitap ve Yayınevi.

Graham, S. R. (2002). Historians and Electronic Resources:Pattern and use. The Journal of the Association for History and Computing, 5 ,2. 1 Ekim 2005 tarihinde http://mcel.pacificu.edu/JAHC/JAHCV2/ARTİCLES/graham/graham.html adresinden erişildi.

Guinchat, C. ve Menou, M. (1990). Bilgi ve dokümantasyon çalışma tekniklerine genel giriş. (S. Taner, Çev.). Ankara: Kültür Bakanlığı.

Halkın, L. E. (1989). Tarih tenkidinin unsurları. (B. Yediyıldız, Çev.). Ankara: Türk Tarih Kurumu.

Hernon, P. (1984). Information needs and gathering patterns of academic social scientist, with special emphasis given to historians and their use of U.S. Government publications.Government Information Quarterly, I, 4, 401-429.

Igartua, J. E. (1991), The Computer and the historian’s work. History and Computing, 3, 2, 73-83.

İnalcık, H. (1998). Prof. Dr. Halil İnalcık’ın konuşması. R. Erişçi, H. O. Yıldırım, V. Atik ve Y. Yay (Yay. Haz.), Milli Arşiv Şurası Tebliğler Tartışmalar 20-21 Nisan 1998 Ankara içinde (ss. XXXIII-XXXIX). Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü.

Jones, C. Chapman, M. ve Woods, P.C (1972). The Characteristics of the literature used by historians. Journal of Librarianship, 4, 3, 137-156.

Kaptan, S. (2000). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. (12. bs.). Bilim Yayınları: Ankara.

Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (15. bs.). İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.

King, J. B. (1994). History research into the 21st century. Reference Librarian, 47, 89-108.

Kurbanoğlu, S. S. (2004). Kaynak gösterme el kitabı. Ankara: Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği.

Mahowald, T. T. (1995). The research needs of historians in Russian ans Slavic History: a citation analysis of the “Russian Review” 1991-1994. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kent State University, Ohio. 15 Temmuz 2005 tarihinde Eric veritabanından erişildi.

Orbach, B. ( 1991). The wiew from researcher’s desk:Historian’s perceptions of research and repositories. American Archivist, 54, 28-43.

Öztürk, S. (1998). Osmanlı Arşivi’nde verimliliğin ve fonksiyonelliğin arttırılmasına yönelik bazı düşünceler. R. Erişçi, H. O. Yıldırım, V. Atik ve Y. Yay (Yay. Haz.), Milli Arşiv Şurası Tebliğler Tartışmalar 20-21 Nisan 1998 Ankara içinde (ss.21-36). Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü.

Reitz, J. M. (2004). Dictionay for library and information science. Wesport, Connecticut: Libraries Unlimited.

Rundell, W. (1968). Relations between historical researchers and custodians of source materials. College and Research Libraries, 29, 6, 466-476.

Southwell, K. L. (2002). How researchers learn of manuscript resources at the western history collections. Archival Issues, 26, 291-109. 1 Ekim 2005 tarihinde OCLC Wilson Select Plus veri tabanından erişildi.

Speck, V. H. (2002). The İnternet as the basis for collaborative research:how will it shift the research behaviour of historians. 1 Ekim 2005 tarihinde www.h-net.org/aha/2002/papers02/speck.html adresinden erişildi.

Steig, M.F. (1981). The information of needs of historians. College and Research Libraries, 42, 549-560.

Stevens, M. E. (1977). The Historians and archival finding aids. Georgia Archives. Winter, 64-75.

Straw, J. E. (1993). Cenvergence or divergence? A study of the information seeking behaviour of historians and political scientist. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kent State University, Ohio. 15 Temmuz 2005 tarihinde Eric veritabanından erişildi.

Talja, S. (2002). Information sharing in academic communities: types and levels of collaboration in information seeking and use. New Rewiew of Information Behaviour Research, 3, 143-149. 1 Eylül 2005 tarihinde www.uta.fi/~lisaka/Taljaisic2002_konv.pdf adresinden erişildi.

Talja, S. ve Maula, H. (2003). Reasons for the use and non-use of electronic journals and databases: a domain analytic study in foru scholarly disciplines. Journal of Documentation, 59, 6, 673-691. 1 Ekim 2005 tarihinde Sweets veri tabanından erişildi.

Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel.

The ALA glossary of library and information science (1983). Chicago: The American Library Association.

Thomson, D. (1983). Tarihin amacı (S. Özbaran, Çev.). İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.

Tibbo, H. R. (2002). Building and using cultural digital libraries: Primarily history: Historians and the search for primary source materials. The 2nd ACM/IEEE –CS konferansında sunulan bildiri. 1 Ekim 2005 tarihinde http://portal.acm.org/citation.cfm?id=544222&coll=Portal&dl=GUIDE&CFID=64594201&CFTOKEN=52840319 adresinden erişildi.

Tibbo, H. R. (2003). Primarily history in America: how U.S. historians search for primary materials at the down of thew digital age. American Archivist, 66, 1, 9-50.

Tosh, J. (1997). Tarihin Peşinde: modern tarih çalışmasında hedefler, yöntemler ve yeni doğrultular. (Ö. Arıkan, Çev.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni Dizin, 1952-1992 (1993). O. Gürdal, S. N. Kazak, A. Yıldızeli ve B. Yılmaz (Yay. Haz.). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.

Türk Kütüphaneciliği Dizin 1993-2000. (1994). O. Gürdal, S. N. Kazak, A. Yıldızeli ve B. Yılmaz (Yay. Haz.). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.

Türkiye’de öğretim elemanları. (2006). Ankara: Gazi Üniversitesi.

Uçak, N. (1997). Bilim Adamlarının Bilgi Arama Davranışları ve Bunları Etkileyen Nedenler. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Uçak, N. ve Al, U. (2000). İnternet’te bilgi arama davranışları. Türk Kütüphaneciliği, 14, 3, 317-331.

Uçak, N. (2001). Kullanıcı araştırmalarının sorunları. T. Fenerci, O. Gürdal (Yay. Haz.) “21. Yüzıla Girerken Enformasyon Olgusu”:Ulusal sempozyum bildirileri, 19-21 Nisan 2001 Hatay içinde (ss.204-214). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.

Uçak, N. (2004). User studies in Turkey: an evaluation of dissetations. Information Development, 20, 2, 122-129.

Uva, P. A. (1977). Information-Gathering Habits of Academic Historians: Report of the Pilot Study. New York:State University of New York, Upstate Medical Center. 1 Eylül 2005 tarihinde Eric veri tabanından erişildi.

Wilson, T. D. (1994). Information needs and uses: Fifty years of progress? 1 Eylül 2005 tarihinde http://informationr.net/tdw/publ/papers/1994FiftyYears.html adresinden erişildi.

Yakel, E. (2002). Listening to users. Archival Issue, 26, 2, 111-127.1 Ekim 2005 tarihinde OCLC Wilson Select Plus veri tabanından erişildi.

Yıldırım, C. (1992). Bilim tarihi. Remzi Kitabevi: İstanbul.

Yüksel, H. (1998). Araştırmacıların arşivlerde karşılaştıkları sorunlar. R. Erişçi, H. O. Yıldırım, V. Atik ve Y. Yay (Yay. Haz.), Milli Arşiv Şurası Tebliğler Tartışmalar 20-21 Nisan 1998 Ankara içinde (ss.97-102). Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü.


Downloads

Downloads per month over past year

Actions (login required)

View Item View Item