Atıf Analizi: Hacettepe Üniversitesi Kütüphanecilik Bölümü Tezlerinde Atıf Yapılan Kaynaklar

Al, Umut and Tonta, Yaşar Atıf Analizi: Hacettepe Üniversitesi Kütüphanecilik Bölümü Tezlerinde Atıf Yapılan Kaynaklar. Bilgi Dünyası, 2004, vol. 5, n. 2, pp. 19-47. [Journal article (Paginated)]

[img]
Preview
 PDF
19-47.pdf
Download (223kB) | Preview

English abstract

Bibliometrics deals with the quantitative analysis of some distinct characteristics (i.e. authorship, subject, publication information, and cited sources) of publications or documents. The process of scientific communication in various fields can be investigated using bibliometric data obtained in such studies. This paper analyzes the bibliometric features of 100 master’s and doctoral dissertations completed at the Department of Library Science of Hacettepe University between 1974 and 2002. An average dissertation was 171 pages long and contained 70 citations. Doctoral dissertations were twice as long as master’s dissertations (275 pages as opposed to 142 pages). Similarly, the average number of citations in a doctoral dissertation was 2.5 times higher than that of a master’s dissertation. Monographs received half of all citations (7019) while journals did 42%, dissertations and electronic publications 3% each, and “other” documents such as unpublished manuscripts 2%. The Türk Kütüphaneciliği (the journal Turkish Librarianship), Resmî Gazete (Official Gazette), College & Research Libraries, Library Trends, Library Journal, Journal of the American Society for Information Science and Unesco Bulletin for Libraries were among the most frequently cited journals. Articles that appeared in the top four and top 38 journals received 32% and 67% of all citations, respectively. The distribution of citations to foreign journals fits the Bradford’s Law of Scattering. The mean half-life of sources cited in dissertations was 9 years. Sources cited in master’s dissertations were younger than those of doctoral dissertations. The great majority of cited resources in dissertations had single authorship. Findings obtained in this study can be used to evaluate the library collections as well as to develop a core journals list in librarianship.

Turkish abstract

Bibliyometri, yayınların ya da belgelerin yazar, konu, yayın bilgisi, atıf yapılan kaynaklar, vb. gibi belirli özelliklerinin niceliksel olarak analiziyle ilgilenir. Elde edilen bibliyometrik verilere dayanarak çeşitli disiplinlerde bilimsel iletişim sürecinin nasıl gerçekleştiği araştırılabilir. Bu araştırmada Hacettepe Üniversitesi Kütüphanecilik Bölümünde 1974-2002 yılları arasında yapılan 100 adet yüksek lisans ve doktora tezi bibliyometrik özellikleri açısından incelenmektedir. Bölümde yapılan tezler ortalama 171 sayfa uzunluğundadır. Tezlerdeki ortalama atıf sayısı ise 70’tir. Doktora tezleri ortalama 275 sayfa, yüksek lisans tezleriyse 142 sayfa uzunluğundadır. Doktora tezlerindeki ortalama atıf sayısı (132) yüksek lisans tezlerindeki ortalama atıf sayısından (53) yaklaşık 2,5 kat daha yüksektir. Tezlerde yer alan toplam 7019 atıfın %50’si kitaplara, %42’si dergilere, %3’ü tezlere, %3’ü elektronik yayınlara, %2’si ise diğer yayınlara (yayımlanmamış makaleler, görüşmeler, arşiv belgeleri) yapılmıştır. En çok atıf yapılan dergiler sıralamasında Türk Kütüphaneciliği, Resmî Gazete, College & Research Libraries, Library Trends, Library Journal, Journal of the American Society for Information Science ve Unesco Bulletin for Libraries dergileri başta gelmektedir. Toplam atıfların %32’si 4, %67’si 38 dergide yayımlanan makalelere yapılmıştır. Yabancı dergilere yapılan atıfların dağılımı Bradford’un Saçılım Yasasına uygunluk göstermektedir. Tezlerde atıf yapılan kaynakların yarı yaşamı (half-life) dokuz yıldır. Yüksek lisans tezlerinde atıf yapılan kaynaklar doktora tezlerinde atıf yapılan kaynaklardan daha gençtir. Tezlerde atıf yapılan kaynakların büyük bir çoğunluğu tek yazarlıdır. Araştırmada elde edilen bibliyometrik bulgular kütüphane koleksiyonlarının değerlendirilmesinde ve kütüphanecilik alanında çekirdek dergi koleksiyonu oluşturulmasında kullanılabilir.

Item type: Journal article (Paginated)
Keywords: Tezler-bibliyometrik özellikler, atıf analizi, literatür eskimesi, dissertations-bibliometric features, citation analysis, literature obsolescence
Subjects: H. Information sources, supports, channels. > HB. Gray literature.
B. Information use and sociology of information > BA. Use and impact of information.
B. Information use and sociology of information > BB. Bibliometric methods
Depositing user: Kamil Comlekci
Date deposited: 28 Mar 2006
Last modified: 02 Oct 2014 12:02
URI: http://hdl.handle.net/10760/7373

References

Alkan, N. (1998). Temel ve uygulamalı bilim dallarında etki faktörü değeri en yüksek olan süreli yayınların Ankara’daki üniversite kütüphanelerinde bulunabilirliği. Türk Kütüphaneciliği, 12, 279-305.

Alkan, N. (1999). Tıp ve sağlık bilimleri dallarının 1990’larda etki faktörü değeri en yüksek olan süreli yayınları ve bunların Ankara’daki ilgili kütüphanelerde bulunabilirliği. Yay. haz. Özlem Bayram ve diğerleri (Yay.Haz.), Bilginin Serüveni: Dünü, bugünü ve yarını... içinde (ss. 278-300). Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği.

Altınörs, G. (1983). Türkiye’de kütüphanecilik bilim dalı konusunda yapılmış olan doçentlik, doktora ve bilim uzmanlığı tezlerinde kullanılmış olan araştırma metodları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Bayram, Ö. (Gökkurt). (1998). Atıf verisi (citation data) ve enformetrik yasalar: Türk kütüphanecilik literatüründeki doktora tezleri üzerinde bir uygulama. Türk Kütüphaneciliği, 12, 21-32.

Broadus, R.N. (1987). Early approaches to bibliometrics. Journal of the American Society for Information Science, 38, 127-129.

Buttlar, L. (1999). Information sources in library and information science doctoral research. Library and Information Science Research, 21, 227-245.

Çakın, Y. (1980). Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni’nin içerik ve yazar yönünden değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Denkel, A., Kâğıtçıbaşı, Ç., Pak, N.K., ve Pamuk, Ş. (1999). Türkiye’de sosyal bilimlerin uluslararası yayın performansı. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.

Earle, P., ve Vickery, B. (1969). Social science literature use in the UK as indicated by citations. Journal of Documentation, 25, 123-141.

Edwards, S. (1999). Citation analysis as a collection development tool: A bibliometric study of polymer science theses and dissertations. Serials Review, 25, 11-20.

Garfield, E. (1988). Announcing the SCI compact disc edition: CD-ROM gigabyte storage technology, novel software, and bibliographic coupling make desktop research and discovery a reality. Current Contents, 22, 3-5. [Çevrimiçi]. Elektronik adres: http://www.garfield.library.upenn.edu/essays/v11p160y1988.pdf [11 Aralık 2003].

Garfield, E. (1980). Bradford’s Law and related statistical patterns. Current Contents, 19, 5-12. [Çevrimiçi]. Elektronik adres: http://www.garfield.library.upenn.edu/essays/v4p476y1979-80.pdf [10 Kasım 2003].

Gooden, A.M. (2001). Citation analysis of chemistry doctoral dissertations: An Ohio State University case study. Issues in Science & Technology Librarianship, 32. [Çevrimiçi]. Elektronik adres: http://www.istl.org/istl/01-fall/refereed.html [24 Temmuz 2003].

Gökkurt, Ö. (1997a). “Citation” indeks ve ‘citation’ analizi: Enformetrik bir model çalışması. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.

Gökkurt, Ö. (1997b). Yoğunlaşma teorisi ve atıf analizinde kullanımı. Kütüphanecilik Bölümü 25. Yıla Armağan içinde (s. 153-161). Yay. haz. Bülent Yılmaz. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.

Gülgöz, S. Yedekçioğlu, Ö.A., ve Yurtsever, E. (2002). Turkey’s output in social science publications: 1970-1999. Scientometrics, 55, 103-121.

Gürdal, O. (2002). Altın yılını yaşayan Türk Kütüphaneciliği dergisinden yansımalar. Türk Kütüphaneciliği, 16, 321-328.

Herubel, J-P.V.M. (1991). Philosophy dissertation bibliographies and citations in serials evaluation. Serials Librarian, 20, 65-73.

ISI. (2002). Institute for Scientific Information. Journal Citation Reports. [Çevrimiçi]. Elektronik adres: http://jcrweb.com [21 Eylül 2003].

Kum, İ. (1974). Türkiye’de tıp kütüphaneleri. Yayımlanmamış Doçentlik Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Kurbanoğlu, S.S. (1996). Türk kütüphanecilerinin kullandığı dergiler. Türk Kütüphaneciliği, 10, 105-118.

Kushkowski, J.D., Parsons, K.A., ve Wiese, W.H. (2003). Master’s and doctoral thesis citations: Analysis and trends of a longitudinal study. portal: Libraries and the Academy, 3, 459-479. [Çevrimiçi]. Elektronik adres: http://muse.jhu.edu/journals/portal_libraries_and_the_academy/v003/3.3kushkowski.pdf [22 Eylül 2003].

Kuyper-Rushing, L. (1999). Identifying uniform core journal titles for music libraries: A dissertation citation study. College & Research Libraries, 60, 153-163.

LaBorie, T., ve Halperin, M. (1976). Citation patterns in Library Science Dissertations. Journal of Education for Librarianship, 14, 271-283.

Line, M.B. (1970). The ‘half-life’ of periodical literature: apparent and real obsolescence. Journal of Documentation, 26, 46-54.

Meadows, A.J. (1967). The citation characteristics of astronomical research literature. Journal of Documentation, 23, 28-33.

Rousseau, R. (1988). Citation distribution of pure mathematics journals. In: Informetrics 87/88: Select Proceedings of the First International Conference on Bibliometrics and Theoretical Aspects of Information Retrieval, Diepenbeek, Belgium, 25-28 August 1987. (pp. 249-262) Eds. L. Egghe & R. Rousseau. Amsterdam: Elsevier.

Sengupta, I.N. (1974). Impact of scientific periodicals on the advancement of medical knowledge: an objective method of analysis. International Library Review, 4, 169-195.

Smith, L.C. (1981). Citation analysis. Library Trends, 30, 83-106.

Sylvia, M., ve Lesher, M. (1995). What journals do psychology graduate students need? A citation analysis of thesis references. College & Research Libraries, 56, 313-318.

Tonta, Y. (2002). Türk Kütüphaneciliği dergisi, 1987-2001. Türk Kütüphaneciliği, 16, 282-320.

Tonta, Y. (2000). Contribution of Turkish researchers to the world’s biomedical literature (1988-1997). Scientometrics, 48, 71-84.

Tonta, Y., ve İlhan, M. (2002). Contribution of Hacettepe University Faculty of Medicine to the world’s biomedical literature (1988-1997). Scientometrics, 55, 123-136.

Tonta, Y., ve İlhan, M. (1997). Sosyal bilimlerde Türkiye'nin dünyadaki yeri. Türk Psikoloji Dergisi, 12, 67-75.

Walcott, R. (1994). Local citation studies: A shortcut to local knowledge. Science & Technology Libraries, 14(3): 1-14.

Walcott, R. (1991). Characteristics of citations in geoscience doctoral dissertations accepted at United States academic institutions 1981-1985. Science & Technology Libraries, 12(2): 5-16.

White, E.C. (1985). Bibliometrics: from curiosity to convention. Special Libraries, 76(1): 35-42.

Yurtsever, E. ve Gülgöz, S., (1999). The increase in the rate of publications originating from Turkey. Scientometrics, 46, 321-336.

Yurtsever, E., Gülgöz, S., Yedekçioğlu, Ö.A., ve Tonta, M. (2002). Sağlık bilimleri, mühendislik ve temel bilimlerde Türkiye'nin uluslararası atıf dizinindeki yeri: 1973-1999. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.

Yurtsever, E., Gülgöz, S., Yedekçioğlu, Ö.A., ve Tonta, M. (2001). Sosyal Bilimler Atıf Dizini’nde (SSCI) Türkiye: 1970-1999. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.

Yılmaz, B. (1997). Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü lisansüstü tezlerinin niceliksel ve konusal analizi: 1974-1997. Kütüphanecilik Bölümü 25. Yıla Armağan içinde (191-198). Yay. haz. Bülent Yılmaz. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.

Yılmaz, M. (2000). Türkiye’de kütüphane ve enformasyon bilimi alanında bilimsel iletişimin meslek dergilerinde yansıması: Bibliyometrik bir analiz. Türkiye’de kütüphane ve enformasyon biliminin kurumsal gelişimi içinde (29-48). Yay haz. Aysel Yontar. İstanbul: Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi.

Zipp, L.S. (1996). Thesis and dissertation citations as indicators of faculty research use of university library journal collections. Library Resources & Technical Services, 40, 335-342.


Downloads

Downloads per month over past year

Actions (login required)

View Item View Item
Contact us
Send email Sponsors
Sponsor: AIMS Sponsor: D&P Sponsor: UniNa CAB Get connected
Facebook Facebook Twitter Twitter Linkedin LinkedIn RSS RSS